Thiết quân luật là một quy chế pháp luật đặc biệt, có thời hạn quản lý nhất định. Tuy nhiên, rất ít người hiểu về lệnh. Vậy thiết quân luật là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các thông tin về biện pháp quản lý này trong bài viết dưới đây nhé!
Nội Dung Bài Viết:
Thiết quân luật là gì?
Thiết quân luật chính là sự áp đặt kiểm soát bằng quân sự trực tiếp đối với các chức năng dân sự thông thường hoặc là đình chỉ luật dân sự của chính phủ cũ. Thiết quân luật còn được dùng để đối phó với tình trạng khẩn cấp tạm thời khi lực lượng dân sự bị áp đảo hoặc một lãnh thổ đang bị chiếm đóng.
Theo Luật quốc phòng, thẩm quyền ra lệnh thiết quân luật đó là Chủ tịch nước theo đề nghị của Chính phủ.
Thiết quân luật Tiếng Anh là gì? Thiết quân luật trong tiếng Anh là “Martial law”. Các nước khác cũng đều có thiết quân luật, ví dụ như Philippines, Đài Loan, Hàn Quốc… Nổi bật có thể kể đến lần thiết quân luật ở Hàn Quốc năm 1980.
Quy định về lệnh thiết quân luật, giới nghiêm tại Việt Nam
Quy định về thiết quân luật
– Khi an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội ở một hoặc một số địa phương bị xâm phạm tới mức chính quyền ở đó không còn kiểm soát được tình hình thì Chủ tịch nước có quyền ra lệnh thiết quân luật theo đề nghị của Chính phủ.
– Chính phủ quy định quyền hạn, nhiệm vụ của người chỉ huy đơn vị quân đội, cơ quan, địa phương, tổ chức liên quan thi hành lệnh thiết quân luật, lệnh bãi bỏ lệnh thiết quân luật.
– Lệnh thiết quân luật cần phải xác định cụ thể địa phương cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã hoặc đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt; quy định nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, tổ chức, cá nhân; các quy tắc trật tự xã hội cần thiết ở địa phương áp dụng thiết quân luật và sẽ được cập nhật liên tục trên các phương tiện thông tin đại chúng.
– Căn cứ vào lệnh của Chủ tịch nước về thiết quân luật, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ đạo, quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện lệnh thiết quân luật, chỉ huy đơn vị Quân đội nhân dân và Dân quân tự vệ được giao thực hiện nhiệm vụ ở địa phương thực hiện các biện pháp thi hành lệnh thiết quân luật theo các quy định của pháp luật.
– Trong thời gian thiết quân luật, việc quản lý nhà nước tại địa phương áp dụng thiết quân luật sẽ được giao cho đơn vị quân đội thực hiện. Người chỉ huy đơn vị quân sẽ đội được giao quản lý địa phương thiết quân luật, sẽ có quyền ra lệnh áp dụng các biện pháp đặc biệt và các biện pháp cần thiết khác để thực hiện lệnh thiết quân luật và cũng là người chịu trách nhiệm về việc áp dụng các biện pháp đó. Người chỉ huy đơn vị quân đội được giao việc quản lý địa phương cấp tỉnh thiết quân luật được quyền trưng mua và trưng dụng tài sản. Việc trưng mua, trưng dụng tài sản cũng sẽ được thực hiện theo quy định của Luật Trưng mua và trưng dụng tài sản.
– Các biện pháp đặc biệt được áp dụng trong thời gian thi hành lệnh thiết quân luật gồm có:
+ Cấm hoặc hạn chế người, phương tiện đi lại; đình chỉ hoặc là hạn chế hoạt động tại các nơi công cộng.
+ Cấm việc biểu tình, đình công, bãi thị, bãi khóa hoặc là tụ tập đông người.
+ Bắt giữ hoặc cưỡng chế các cá nhân, tổ chức có hoạt động xâm hại đến quốc phòng, an ninh phải rời khỏi hoặc là cấm đi khỏi nơi cư trú hoặc một khu vực nhất định.
+ Huy động người, các phương tiện của cơ quan, tổ chức và cá nhân.
+ Quản lý đặc biệt đối với các loại vũ khí, chất cháy, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, chất độc, chất phóng xạ; kiểm soát chặt chẽ cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, hoạt động báo chí, xuất bản, phương tiện thông tin, cơ sở in, sao chụp cũng như việc thu thập, sử dụng thông tin.
– Mọi hoạt động tại địa phương áp dụng thiết quân luật đều phải tuân thủ lệnh thiết quân luật và các biện pháp đặc biệt.
– Việc xét xử tội phạm xảy ra ở địa phương trong thời gian đó theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
– Khi tình hình an ninh chính trị, trật tự cũng như an toàn xã hội ở địa phương thiết quân luật đã được ổn định thì Chủ tịch nước sẽ ra lệnh bãi bỏ lệnh thiết quân luật theo như đề nghị của Chính phủ.
Quy định về lệnh giới nghiêm
Lệnh giới nghiêm được ban bố trong trường hợp tình hình trật tự, an toàn xã hội tại một hoặc một số địa phương diễn biến phức tạp, gây mất ổn định nghiêm trọng và được công bố thường xuyên trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Thẩm quyền ban bố lệnh giới nghiêm
– Thủ tướng Chính phủ ban bố lệnh giới nghiêm ở một hoặc một số địa phương cấp tỉnh.
– Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban bố lệnh giới nghiêm ở một hoặc một số địa phương cấp huyện.
– Ủy ban nhân dân cấp huyện ban bố lệnh giới nghiêm ở một hoặc là một số địa phương cấp xã.
– Ủy ban nhân dân đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt ban bố lệnh giới nghiêm ở một hoặc là một số khu vực trên địa bàn.
Nội dung của lệnh giới nghiêm
Lệnh giới nghiêm cần phải xác định nội dung sau đây:
– Khu vực giới nghiêm.
– Đơn vị đảm nhiệm và thực hiện nhiệm vụ thi hành lệnh giới nghiêm.
– Thời hạn bắt đầu và kết thúc hiệu lực, không được quá 24 giờ; khi hết liệu lực, nếu như phải tiếp tục giới nghiêm thì phải ban bố lệnh mới.
– Nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong khu vực giới nghiêm.
– Quy tắc trật tự xã hội cần thiết ở các khu vực bị giới nghiêm.
Biện pháp áp dụng trong thời gian bị giới nghiêm
– Cấm tụ tập đông người.
– Cấm người, phương tiện đi lại và hoạt động trong những giờ nhất định, ở những khu vực nhất định.
– Đình chỉ hoặc hạn chế hoạt động ở một số nơi công cộng trong những thời điểm nhất định.
– Đặt trạm canh gác và kiểm soát tại địa bàn, kiểm tra vật phẩm, hành lý, giấy tờ, phương tiện của người đi lại qua trạm canh gác và kiểm soát.
– Kịp thời bắt giữ và xử lý những người, phương tiện vi phạm lệnh giới nghiêm và vi phạm các quy định khác của pháp luật.
Bên trên là những thông tin chúng tôi chia sẻ về thiết quân luật. Hy vọng bài viết đã giúp các bạn hiểu rõ lệnh thiết quân luật là gì cũng như các quy định của thiết quân luật. Nếu có thắc mắc gì khác, các bạn hãy bình luận bên dưới bài viết để chúng tôi giải đáp nhé!
Xem thêm:
