Gió tồn tại khắp mọi nơi xung quanh chúng ta. Tuy nhiên bạn có hiểu gió là gì? Có bao nhiêu loại gió? Nguyên nhân gây ra và vai trò của gió là gì chưa? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các thông tin liên quan về gió trong bài viết này nhé!
Nội Dung Bài Viết:
Gió là gì?
Gió trong tiếng Anh là Wind, nó là các luồng không khí chuyển động trên quy mô lớn ở trong không gian.
Đối với Trái Đất, gió chính là các luồng không khí lớn chuyển động trong không gian. Còn đối với không gian, gió Mặt Trời chính là các chất khí hoặc là các hạt tích điện từ Mặt Trời vào trong không gian chuyển động. Gió hành tinh được hình thành khi có sự thoát khí của các nguyên tố hóa học nhẹ từ khí quyển của một hành tinh vào trong không gian.
Nguyên nhân sinh ra gió là gì?
Gió bắt đầu từ đâu, câu trả lời chính là do sự khác biệt trong áp suất của khí quyển. Hiện tượng này khiến cho không khí có xu hướng di chuyển từ nơi có áp suất cao tới nơi có áp suất thấp, điều này lý giải tại sao các cơn gió có tốc độ khác nhau.
Ngoài ra, chúng ta không thể bỏ qua hiệu ứng Coriolis (trừ đường xích đạo) khiến cho không khí bị chệch hướng và sinh ra gió.
Việc tạo ra quy mô gió lớn (hoàn lưu khí quyển) sẽ phụ thuộc vào sự khác biệt về các cực, nhiệt độ giữa xích đạo hoặc sự quay của các hành tinh. Do ma sát của bề mặt Trái Đất nên gió cũng có xu hướng đạt đến sự cân bằng và tốc độ của nó cũng chậm hơn.
Các loại gió chính trên Trái Đất
Chúng ta phân loại các loại gió chủ yếu dựa trên hướng gió thổi, các loại gió chính đó là:
Gió mậu dịch (gió Tín phong)
Loại gió này thường thổi trong các miền cận xích đạo với phạm vi hoạt động là 300 về phía xích đạo.
Nguyên nhân hình thành đó là do sự chênh lệch về lượng khí áp từ vùng khí áp cao xuống dưới vùng khí áp thấp (từ chí tuyến xuống xích đạo).
Gió Tây ôn đới
Gió tây ôn đới là loại gió thường thổi từ khu áp cao cận nhiệt đới về các khu áp thấp ôn đới với phạm vi hoạt động ở vĩ độ trung bình giữa 35 và 360.
Hướng gió chính là từ Tây sang Đông, bán cầu Bắc là Tây Nam còn bán cầu Nam là Tây Bắc.
Thời gian hoạt động quanh năm, nhưng mạnh nhất là mùa đông. Còn mùa hè, loại gió này hoạt động yếu hơn bởi áp suất ở các cực cao hơn.
Do xuất phát từ khu áp cao cận nhiệt đới nên gió tây ôn đới này thường mang theo độ ẩm cao và lượng mưa lớn.
Gió Đông cực
Loại gió này thường thổi từ vùng áp suất cao ở Bắc cực, Nam cực về phía áp suất thấp trong vùng gió Tây với phạm vi hoạt động 900 Bắc và Nam về vĩ tuyến 600 Bắc và Nam.
Hướng gió chính là từ Đông sang Tây, hướng Đông Nam và Đông Bắc.
Thời gian hoạt động quanh năm nhưng nó hoạt động yếu và không đều.
Gió địa phương
Gió địa phương là các loại gió thổi từ các vùng khác nhau đến Việt Nam, sau đó do chịu ảnh hưởng địa hình mà có các đặc điểm khác. Gió địa phương gồm có gió biển, gió phơn và gió đất. Trong đó:
- Gió biển và gió đất là loại gió được hình thành ở vùng ven biển với hướng gió thay đổi theo ngày và đêm. Ban ngày hướng gió sẽ thổi từ biển vào đất liền, ban đêm thì thổi từ đất liền ra biển, vì vậy tính chất của hai loại gió này cũng khác nhau.
- Còn gió phơn là loại gió bị biến tính khi vượt qua vùng cao hoặc các dãy núi cao. Loại gió này thường mang theo độ ẩm cao nhưng khi đi qua các dãy núi cao thì bị chặn lại và biến thành khô, nóng.
Tại Việt Nam, gió phơn Tây Nam (hay gió Lào, gió Tây) thường hoạt động mạnh ở vùng đồng bằng ven biển Trung Bộ ở đầu mùa hạ.
Ngoài ra, nước ta còn tồn tại hai loại gió đặc trưng của mùa đông và mùa hè chính là gió mùa Tây Nam và gió mùa Đông Bắc (gió bấc). Vậy gió mùa Tây Nam là loại gió gì? Gió bấc là gì?
- Mùa gió Đông Bắc thường diễn ra từ tháng 11 đến tháng 4, tạo nên mùa đông lạnh và mưa phùn ở miền Bắc, mùa khô nóng ở miền Nam.
Xem thêm:
- Mùa gió Tây Nam thường diễn ra từ tháng 5 đến tháng 10, tạo nên mùa hè nóng ẩm với mưa to, giông bão trên cả nước.
Vào cuối tháng 8, tháng 9, tháng 10 là thời điểm có gió heo may. Đây là một trong những nét đặc trưng của mùa thu. Gió heo may có đặc điểm là những cơn gió nhẹ, kèm theo một chút hanh khô và hơi se se lạnh.
Vai trò và ứng dụng của gió
Gió góp phần tạo nên bản chất thời tiết của một vùng, một khu vực và quốc gia.
Gió tác động trực tiếp đến tới các hoạt động sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp
Dự báo thời tiết.
Ứng dụng trong việc thiết kế tàu và thuyền.
Ứng dụng trong các môn thể thao liên quan tới hướng gió như cầu lông, lướt sóng, bóng bàn, lướt ván…
Trên đây là tổng hợp các kiến thức liên quan đến gió. Hy vọng qua bài viết này các bạn đã hiểu rõ hơn về gió.
